Niacynamid to jeden z najmodniejszych składników w pielęgnacji. Ale czy kosmetyki z niacynamidem sprawdzą się w pielęgnacji każdej cery? Na jakie problemy skórne warto używać niacynamidu?

Niacynamid to forma witamina B3 (PP, nikotynamid). Jako składnik kosmetyczny jest wysoce stabilny i odporny na działanie czynników zewnętrznych. Pozostaje aktywny w pH 3-7 (najlepiej 4-6). 

To pozwala na jego dość szerokie używaniew produktach kosmetycznych. Możesz go spotkać w jednym kosmetyku, zarówno w formułach kojących, nawilżających (np. z kwasem hialuronowym, wąkrotą azjatycką, ceramidami, peptydami), jak i w składzie z retinolem czy łagodnymi kwasami.

Jakie stężenie niacynamidu wybrać?

Według dostępnych badań, niacynamid wykazuje różne właściwości w zależności od stężenia:

  • od 2% stężenia w produkcie – działanie seboregulujące, odbudowujące barierę naskórkową, redukujące TEWL, zwiększające nawilżenie, zmniejszenie rumienia i trądziku różowatego
  • 4-5% stężenia w produkcie – działanie rozjaśniające, antyoksydacyjne, rozpraszające pigment, zapobiegające przebarwieniom, rozświetlające, mocniejsze działanie przeciwtrądzikowe, działanie antyoksydacyjne

Co z niacynamidem w stężeniu 10, 15, 20%?

W większości produktów nie mają sensu. Badania skuteczności niacynamidu są na stężeniach 2-5% i te wartości nie powodują u większości skutków ubocznych w postaci wysypu z podrażnienia. Obserwuje się, że wyższe stężenia nie przyspieszają efektów kuracji, jedynie zwiększają szanse na podrażnienie i efekt odwrotny od zamierzonego. Zwłaszcza, jeśli kosmetyk ma bardzo bazowy skład, w którym głównym główną gwiazdą jest wysokie stężenie niacynamidu.

Wysyp po niacynamidzie – co robić?

Najczęściej „wysyp po niacynamidzie” występuje, gdy używasz zbyt dużego stężenia niacynamidu. Zauważ, że w stężeniu 2-5% niacynamid ma działanie wręcz łagodzące, więc sięgając po niższe stężenia znacząco ogarniczasz wystąpienie podrażnienia.

Krostki, wypryski, zaczerwienienie, które możesz zauważyć po użyciu kosmetyku (zwykle ze zbyt dużym stężeniem) z niacynamidu, to podrażnienie naskórka w obrębie mieszka włosowego.

Co robić?

  • zmniejsz stężenie
  • częstotliwość (i nakładaną ilość) kosmetyku z niacynamidem.

Możliwe też, że za reakcję skóry nie odpowiada sam niacynamid, a inne substancje zawarte w kosmetyku (zapachowe, konserwanty, inne substancje aktywne) lub obecny stan skóry. Na przykład wprowadzono niacynamid do pielęgnacji, w której skóra już ma osłabioną barierę naskórkową, są obecne już w nadmiarze inne składniki normalizujące itp.

Nie jest prawdą, że na niacynamid trzeba budować tolerancję, a skóra “przyzwyczai się” i zniknie problem z wysypem. Niacynamidu również nie „przedawkujesz” – w dobrze dobranych do potrzeb kosmetykach (i stężeniu), możesz się znaleźć zarówno w twoim żelu do mycia twarzy, serum, produkcie punktowym, kremie do twarzy, a nawet kremie SPF.

Niacynamid – kiedy zadziała?

Badania nad skutecznością niacynamidu jednoznacznie wskazują na jego skuteczność w stężeniu 2 do 5%.

a) wydzielanie sebum średnio po 2 do 6 tygodniach:

  • 2% stężenie niacynamidu w kremie znacząco zmniejszyło produkcję sebum wśród Japońskich pacjentów po 2 do 4 tygodniach. Wśród pacjentów rasy kaukaskiej efekty te uzyskano po 6 tygodniach stosowania kremu z 2% stężeniem niacynamidu.[1]The effect of 2% niacinamide on facial sebum production
  • 4% stężenie niacynamidu w żelu znacząco zmniejsza krosty, zaskórniki i grudki, liczbę zmian trądzikowych po 8 tygodniach stosowania.[2]An Investigation of Efficacy of Topical Niacinamide for the Treatment of Mild and Moderate Acne Vulgaris

b) nawilża, ogranicza ucieczkę wody z naskórka, regeneruje skórę po 4 tygodniach:

  • 2% stężenie niacynamidu w kremie znacząco odbudowuje barierę hydrolipidową skóry, redukuje TEWL, zwiększa nawilżenie skóry i zmniejsza objawy trądziku różowatego w 4 tygodnie.[3]Niacinamide-containing facial moisturizer improves skin barrier and benefits subjects with rosacea

c) edukuje przebarwienia i rumień po 4 tygodniach:

d) redukuje zmarszczki po 8 do 12 tygodniach

Kosmetyki z niacynamidem

Tak naprawdę nie ma sensu specjalnie wyszukiwać produktu z niacynamidem. Niacynamid jest dodawany do mnóstwa formulacji jako składnik wspierający / synergistyczny.

Na przykład w produktach rozjaśniających przebarwienia świetnie działa z kwasem azelainowym, w seboregulujących z cynkiem, kwasem salicylowym, w odbudowujących, nawilżających z ceramidami, betainą, trehalozą, kwasem hialuronowym, a w łagodzących, do cery naczyniowej – z witaminą K.

Niacynamid to składnik wielozadaniowy i najpełniej wykorzystasz jego moc inwestując w kosmetyk, który w swoim składzie poza niacynamidem ma inne substancje aktywne wspierające walkę z danym problemem skórnym. Koniec końców będzie to również tańsze i przyjemniejsze logistycznie rozwiązanie. Zamiast 4 produktów na dany problem – możesz mieć przecież jeden.

Poniżej znajdziesz moje ulubione produkty zawierające w swoim składzie niacynamid (w maksymalnym stężeniu 5%). W nawiasie podaję stężenie niacynamidu w danym produkcie (o ile jest jawne lub udało mi się pozyskać informacje od producenta). Produkty podzieliłam na trzy kategorie:

1. BasicLab, serum zmniejszające niedoskonałości (5%) | 2. Axis-Y, Dark Spot Correcting Glow Serum (5%) | 3. SkinTra, Let your skin drink up (5%) | 4. Skin1004, Madagascar Centella Hyalu- Cica Water Fit Sun Serum SPF 50+ | 5. Eveline, Perfect Skin Acne, Kuracja złuszczająca na noc, 2. stopień | 6. SVR, Sebiaclear Ampoule AZ Flash (2%) | 7. Iwostin, krem Fast AZG (4%) | 8. Bioderma, olejek do mycia Atoderm | 9. Ido Lab, Renew Intense, krem na noc (3%) | 10. Olivia Plum, serum Lift (4%) | 11. HealthLabs Care, serum regulujące z laktoferyną (3%) | 12. Garnier, BHA+Niacinamide Daily UV SPF 50+ | 13. Vichy, Liftactive B3 serum (5%) | 14. Bandi, anti rouge, skoncentrowana ampułka na naczynka (2%) | 15. Cerave, Odbudowujące serum z retinolem | 16. Q+A, Niacinamide serum (5%) | 17. eeny meeny, Serum na przebarwienia potrądzikowe (3%) | 18. La Roche Posay, Lipikar Baume AP+M | 19. Mixa, Hyalurogel Serum nawilżające (5%) | 20. Pharmaceris T, Medi Acne, żel punktowy

Z czym łączyć, a z czym nie łączyć niacynamidu?

Ze… wszystkim możesz łączyć niacynamid, nawet w jednej pielęgnacji (po sobie). Zachowujemy ostrożność przy kosmetykach z pH niższym niż 3,5. Nadal jednak można te produkty użyć po sobie. To nie tak, że nakładając kosmetyk z pH 3, a potem pH 5 na skórze otrzymujemy średnią “pH skóry” 4. To dużo bardziej skomplikowane. Ale nie musi oznaczać komplikowania codziennej pielęgnacji. Stosując serum z niacynamidem w stężeniu 2-5%, na zdrową, niepodrażnioną skórę, zazwyczaj o nic nie musisz się jednak martwić.

Nie ma problemu łączenia niacynamidu w jednej pielęgnacji (po sobie) z retinolem, peptydami, kwasem hialuronowym i innymi modnymi składnikami.

Możesz łączyć niacynamid z witaminą C w jednej pielęgnacji!

Przy witaminie C w formie kwasu askorbinowego – dobrze jest odczekać kilka minut. Nic jednak nie wybuchnie nawet przy wymieszaniu, nie powstanie niacyna (potrzeba do tego m.in, ciepła i sporo czasu). ALE na dłuższą możesz osłabić działanie kwasu askorbinowego.

Możesz łączyć niacynamid z kwasami w jednej pielęgnacji (po sobie)!

Przy peelingach kwasowych z niskim pH (głównie kwasy AHA) zasada jak przy askorbinowym. Możesz ich użyć po sobie, ale chwilę odczekaj (żeby peeling zadziałał). Przy kwasie azelainowym lub łagodnych kosmetykach z AHA, salicylowym i innymi (z pH ~4 i więcej) nie ma żadnych problemów.

Źródła